Απαγόρευση Διάθεσης της Λεπτής Σακούλας Μεταφοράς
Από τις 18 Φεβρουαρίου 2023, απαγορεύτηκε η διάθεση της πλαστικής σακούλας μεταφοράς μετά από απόφαση του Τμήματος Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Κάθε Ευρωπαίος χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο 200 πλαστικές σακούλες το χρόνο, οι περισσότερες εκ των οποίων καταλήγουν στα σκουπίδια μετά τη χρήση τους. Οι πλαστικές σακούλες είναι καταστροφικές για το περιβάλλον, καθώς τα μικροσκοπικά σωματίδια από τα οποία είναι κατασκευασμένες μπορούν να εισχωρήσουν στα φυσικά οικοσυστήματα (κυρίως τα υδάτινα όπως θάλασσες και ωκεανοί), αλλά και στον κύκλο των τροφίμων. Η συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα πλαστικών, ο αντίκτυπός τους στη βιοποικιλότητα και η συμβολή τους στην κλιματική αλλαγή, καθώς και ο τρόπος αντιμετώπισής τους στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας βρίσκονται εδώ και χρόνια στο θεματολόγιο πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα πλαστικά συμπεριλαμβανομένου και των πλαστικών σακούλων μεταφοράς (μιας χρήσης) δεν είναι βιοαποικοδομήσιμα υλικά, καθώς το φυσικό περιβάλλον δεν διαθέτει κατάλληλους μηχανισμούς για τη αποσύνθεσή τους. Αντ’ αυτού η αποδόμησή τους και η διάσπαση των χημικών δεσμών που τις συνθέτουν λαμβάνει χώρα κατόπιν επίδρασης της UV ακτινοβολίας. Η Φώτο-αποδόμηση ωστόσο είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που διαρκεί τουλάχιστον δύο δεκαετίες και καθιστά τα συγκεκριμένα υλικά ως «αιώνιους» ρυπαντές. Πέραν τούτου, για την παραγωγή των πλαστικών απαιτούνται μεγάλα ποσά ενέργειας και σπατάλη φυσικών πόρων.
Το Τμήμα Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη μείωσης της πλαστικής σακούλας μεταφοράς, σύμφωνα με των Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών κανονισμών του 2022 (Κ.Δ.Π 68/2022) ανακοίνωσε την Παγκύπρια Απαγόρευση διάθεσης λεπτής σακούλας μεταφοράς σε συγκεκριμένα σημεία πώλησης. Στόχος η αποκλειστική χρήση επαναχρησιμοποιήσιμων πλαστικών σακούλων μεταφοράς και η πλήρης εξάλειψη τους, έναντι του 80% που επιτεύχθηκε μέχρι στιγμής. Υπολογίζεται ότι ένα ποσοστό 18%-20% των καταναλωτών εξακολουθούν να αγοράζουν την λεπτή πλαστική σακούλα, ενώ η πλειοψηφία φροντίζει να έχει προμηθευτεί τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες, όπως υφασμάτινες ή χάρτινες.
Ως λεπτή σακούλα μεταφοράς ορίζεται η πλαστική σακούλα με πάχος τοιχώματος μικρότερο των 50 μm. Η διάθεσή της από τους εμπόρους λιανικής πώλησης απαγορεύτηκε τόσο σε ενδεικτικά σημεία πώλησης προϊόντων, όπως ταμεία σε υπεραγορές, πολυκαταστήματα, περίπτερα, φαρμακεία κλπ. όσο και κατά τη διεκπεραίωση άλλων εμπορικών συναλλαγών όπως προϊόντα παραγγελίας (π.χ. κάτοικόν παράδοση προϊόντων διαδικτύου, είτε μέσω εσωτερικού εμπορίου).
Από την απαγόρευση εξαιρούνται λεπτές σακούλες μεταφοράς που απαιτούνται για λόγους υγιεινής ή/και εξοικονόμησης τροφίμων καθώς και αυτές που παρέχονται ως πρωτογενής συσκευασία χύδην τροφίμων και βρίσκουν συνήθως χρήση σε φρουταρίες, κρεοπωλεία ή ψαραγορές. Η προμήθεια δεύτερης πλαστικής σακούλας τέτοιας φύσης δεν θα επιτρέπεται. Εξαιρούνται επίσης πλαστικές σακούλες με πάχος τοιχωμάτων μεγαλύτερο των 50 μm. Από την απαγόρευση δεν εξαιρούνται οι βιοδιασπώμενες/κομποστοποιήσιμες λεπτές σακούλες μεταφοράς με πάχος μικρότερο των 50 μm, καθώς στις πλείστες εμπεριέχεται μικρό ποσοστό πλαστικού. Καμία εξαίρεση δεν θα δοθεί σε τουρίστες που βρίσκονται στο νησί, οι οποίοι βάσει νόμου δεν θα έχουν την επιλογή αγοράς πλαστικής σακούλας μιας χρήσης από τα πιο πάνω σημεία πώλησης.
Τώρα δίδεται η ευκαιρία στους καταναλωτές να συνδράμουν με τις μικρές καθημερινές τους συνήθειες στην προστασία του περιβάλλοντος. Όλες οι υπεραγορές διαθέτουν τις δικές τους επαναχρησιμοποιήσιμες τσάντες, που ο κάθε καταναλωτής μπορεί να αποκτήσει οικονομικά και να τις χρησιμοποιήσει πολλές φορές, είναι μεγάλες και ευρύχωρες και μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των καταναλωτών και σε άλλες φάσεις της καθημερινότητάς τους. Στο εμπόριο υπάρχουν επίσης πολλές άλλες λύσεις με υφασμάτινες τσάντες, που χρησιμεύουν από το σούπερμαρκετ μέχρι και την παραλία, αλλά και τσάντες-δίχτυ που χωράνε εύκολα στην τσάντα μας ή στο Backpack μας και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής.